ส่วนที่ 1 ว่าด้วยเรื่องของ"โรงเรือน"

โรงเรือนดีอย่างไร…ทำไมต้องมีโรงเรือน

           แม้ว่าในความเป็นจริงต้นไม้ส่วนใหญ่สามารถปลูกเลี้ยงภายนอกได้โดยไม่จำเป็นต้องทำโรงเรือน โดยเฉพาะหากพื้นที่นั้นมีสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมกับพืชชนิดนั้นๆ อยู่แล้ว แต่สำหรับพืชบางชนิดการปลูกเลี้ยงในโรงเรือนช่วยควบคุมสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมได้ดีกว่า ทำให้ต้นไม้เจริญเติบโตดีและสวยงามมากขึ้น โดยทั่วไปเรามักนิยมทำโรงเรือนสำหรับปลูกต้นไม้ที่ต้องการสภาพแวดล้อมแบบเฉพาะตัว ต้นไม้มีราคา และต้นไม้ที่ต้องการปลูกเลี้ยงให้สวยงามเป็นพิเศษ เช่น แคคตัส เฟิน หน้าวัวใบ กล้วยไม้ พืชผัก เป็นต้น ประโยชน์ของโรงเรือนพอสรุปง่าย ๆ ดังนี้

• ใช้เป็นสถานที่เพาะเมล็ด ขยายพันธุ์ และอนุบาลต้นกล้า
• ช่วยควบคุมและสร้างสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมต่อการเจริญเติบโตของพืช จึงวางแผนการปลูกพืชได้ง่าย และเสี่ยงน้อยกว่าการปลูกในพื้นที่โล่ง
• ปกป้องพืชให้ปลอดภัยจากสัตว์ต่างๆ เช่น นก หนู แมลง
• ป้องกันปัญหาโรคและแมลงรบกวนได้บางส่วน จึงช่วยลดการใช้สารเคมี ทำให้ผลผลิตปลอดภัยจากสารพิษตกค้าง
• ควบคุมปัจจัยที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโตของพืชได้ง่ายกว่าการปลูกนอกโรงเรือน ทำให้สามารถปลูกพืชได้หลายรุ่นในรอบปี ปลูกพืชนอกฤดูได้ และยืดอายุการปลูกพืชบางชนิดให้ยาวนานกว่าปกติ
• เก็บรวบรวมพันธุ์ไม้ และพักฟื้นต้นไม้ที่นำมาใหม่ รวมทั้งใช้เก็บของ เช่น เครื่องมือ วัสดุและอุปกรณ์ทำสวน
• จัดเป็นมุมสวยงามสำหรับพักผ่อนในสวนได้  สามารถติดตั้งอุปกรณ์ต่างๆ เช่น อุปกรณ์พยุงลำต้น แขวนผล เป็นต้น ติดตั้งเพียงครั้งเดียวสามารถใช้งานติดต่อกันได้หลายฤดูปลูก

เตรียมทำโรงเรือน

การเลือกรูปแบบโรงเรือนขึ้นอยู่กับความพอใจของผู้ใช้งาน วิธีง่าย ๆ คือสังเกตโรงเรือนของคนที่ปลูกเลี้ยงต้นไม้ประเภทเดียวกับเราและนำมาปรับใช้ ศึกษาคุณสมบัติเบื้องต้นของวัสดุแต่ละชนิดเพื่อให้เลือกใช้ได้เหมาะสมยิ่งขึ้น หากเป็นไปได้ควรวางโรงเรือนในแนวเหนือ – ใต้ เพื่อให้ต้นไม้ได้รับแสงแดดทั่วถึงและลมหมุนเวียนในโรงเรือนได้ดี แต่หากมีพื้นที่จำกัด ควรเลือกตำแหน่งที่ตั้งให้เหมาะกับชนิดต้นไม้ที่ปลูก พรรณไม้ที่ชอบร่ม โรงเรือนอาจจะอยู่ฝั่งทิศตะวันออกหรือทิศเหนือของบ้าน แต่หากเป็นพรรณไม้ที่ชอบแดดให้เลือกวางในทิศตะวันตกหรือทิศใต้ และไม่มีสิ่งปลูกสร้างอื่นใกล้เคียงบดบังแสง หากไม่มีพื้นที่จริงๆ ให้เลือกบริเวณที่สะดวกต่อการใช้งานสามารถเดินต่อเนื่องไปยังส่วนอื่นๆ และขนย้ายวัสดุอุปกรณ์ได้สะดวก

หากบริเวณที่จะทำโรงเรือนเป็นพื้นคอนกรีตหรือปูกระเบื้องไว้แล้วมีระดับพื้นเรียบเสมอกัน และโรงเรือนไม่มีน้ำหนักมากก็สามารถตั้งโรงเรือนได้เลย แต่ทางที่ดีควรปรับระดับพื้นให้ลาดเอียงไปยังท่อระบายน้ำเล็กน้อยเพื่อไม่ให้น้ำขังในโรงเรือน หากเป็นพื้นดินควรปรับระดับก่อน โดยใช้ทรายถมแล้วปูพื้นด้วยวัสดุที่ต้องการ เช่น อิฐมอญ อิฐบล็อก อิฐตัวหนอน บล็อกพรุน แผ่นทางเดินสำเร็จรูป หินคลุก เป็นต้น หากทำโครงสร้างจริงจังควรเตรียมฐานรากและลงเสาเข็มให้พร้อมก่อนทำโรงเรือนเพื่อความมั่นคง แข็งแรง

ลงมือสร้าง

 สำหรับโรงเรือนขนาดเล็ก เจ้าของบ้านสามารถทำเองได้ อาจใช้วัสดุที่หาได้ทั่วไปหรือวัสดุที่มีในท้องถิ่น แต่หากจ้างช่างมืออาชีพเข้ามาทำโรงเรือนควรมีแบบหรือตัวอย่างให้ช่างดูเป็นแนวทาง ระบุระยะ กำหนดวัสดุที่ต้องการ โรงเรือนแบบจริงจังอาจมีเรื่องการทำฐานรากเข้ามาเกี่ยวข้อง พื้นที่ใช้สอยภายในโรงเรือนควรมีส่วนทำงาน เก็บของ ปลูกต้นไม้ให้เป็นสัดส่วน และใช้งานได้สะดวก และควรคำนึงถึงจำนวนต้นไม้ที่จะเพิ่มเติมในอนาคต จึงควรมีพื้นที่เผื่อวางต้นไม้ไว้ด้วย

ยังมีเรื่องน่ารู้ ในการทำโรงเรือน รูปแบบโรงเรือนสวย ๆ พร้อมวิธีการเลือกใช้วัสดุสำหรับโรงเรืแต่ละประเภท รวมทั้งเรื่องน่าสนใจอื่น ๆอีกมากมาย

แหล่งอ้างอิง บทความ
ติดตามได้ใน หนังสือ Garden & Farm Vol.10 โรงเรือนข้างบ้าน
และภาพบางส่วน บ้านไร่ บุณยาพร

                       ส่วนที่ 2 ข้อดีของการปลูกผักในโรงเรือน

ผักทุกชนิดมีสารอาหารและมีประโยชน์อยู่ในตัว แต่การจะปลูกผักนอกฤดู โดยที่ไม่มีแมลงมารบกวนนั้น จะต้องมีสถานที่พร้อม เพื่อป้องกันแมลงศัตรูพืชที่จะเข้ามาทำลายผัก เช่น เพลี้ย หนอนผีเสื้อ หอยทาก ตั๊กแตน ดังนั้น เราจึงต้องทำโรงเรือนเพื่อป้องกันศัตรูพืชเหล่านี้ และที่สวนของผู้เขียนเองก็มีโรงเรือนเพื่อปลูกผักด้วยเช่นกัน โดยใช้ผักเหล่านี้เพื่อใช้บริโภคภายในครัวเรือน และเพื่อจำหน่ายนำเงินมาใช้จ่ายในชีวิตประจำวันด้วย ในวันนี้ผู้เขียนจะมาบอกเล่าถึงข้อดีของการปลูกผักในโรงเรือนกันค่ะ

1. ป้องกันแมลงศัตรูพืชได้ดี ผักที่ปลูกในโรงเรือนสามารถป้องกันแมลงที่มีขนาดใหญ่กว่าตาข่าย เช่น ผีเสื้อและตั๊กแตนที่ไม่สามารถเข้ามาวางไข่ในโรงเรือนได้ จึงไม่จำเป็นที่จะต้องใช้สารเคมีที่รุนแรงเพราะอาจจะเป็นอันตรายต่อผู้บริโภคได้


2. ปลูกผักนอกฤดูได้ การปลูกผักนอกฤดูส่วนใหญ่จะถูกทำลายโดยแมลงศัตรูพืชเกือบ 60% จึงทำให้เกษตรกรใช้สารเคมีกำจัดแมลงเหล่านั้น กว่าพืชจะเจริญเติบโตที่จะเก็บเกี่ยวผลผลิต ผักเหล่านี้จึงมีราคาค่อนข้างสูง ดังนั้นเมื่อปลูกอยู่ในโรงเรือนจึงสามารถปลูกพืชนอกฤดูกาลได้ดี

3. ดูแลง่าย พืชผักที่อยู่ในโรงเรือนดูแลง่ายกว่าพืชผักที่ปลูกในพื้นที่โล่ง เพราะสามารถควบคุมการเกิดของแมลง วัชพืช และการขาดธาตุอาหารของพืชได้ง่ายกว่า

4. สามารถปลูกพืชหมุนเวียนได้ การปลูกพืชในโรงเรือน เราจะมีแปลงย่อย ๆ แยกออกมาเพื่อปลูกพืชหมุนเวียนสลับกันไป เพื่อเติมปุ๋ยให้กับดิน ผักที่มีหัวใต้ดิน เช่น แครอท แรสดิส บีสรูท ผักที่รับประทานใบ เช่น ผักกาด ผักบุ้งจีน คะน้า ผักสลัด เป็นต้น นอกจากนี้ก็จะเป็นผักพื้นบ้าน เช่น ผักเผ็ด หอมแย้ ผักชี พืชเหล่านี้ก็มีการปลูกสลับแปลงกันไปเรื่อย ๆ

5. ผักที่ปลูกมีคุณภาพ แน่นอนว่าผักที่ปลูกในโรงเรือนมีคุณภาพกว่าผักที่ปลูกกลางแจ้ง ด้วยกรรมวิธีการปลูก การดูแลและการกำจัดศัตรูพืช ทำให้ผักที่ปลูกได้มีคุณภาพและประโยชน์ที่ครบถ้วน ปลอดภัยจากสารเคมีอันตราย

             เป็นอย่างไรบ้างคะ กับข้อดีของการปลูกพืชในโรงเรือน ผู้เขียนหวังว่าบทความนี้คงจะมีประโยชน์ไม่มากก็น้อย และใช้อาจเป็นทางเลือกให้ผู้ที่สนใจการปลูกผักหันมาปลูกผักในโรงเรือนกันมากขึ้นด้วยค่ะ ในวันนี้ผู้เขียนต้องขอตัวลาไปก่อน แล้วพบกันใหม่ในบทความหน้านะคะ

ขอบคุณบทความและภาพ 

ภาพประกอบบทความโดย ผู้เขียน (แง่คิด) True id Creater
ภาพบางส่วนและภาพปก : บ้านไร่ บุณยาพร / Pinterest
แหล่งอ้างอิง  : https://intrend.trueid.net/article/ข้อดีของการปลูกผักในโรงเรือน