งิ้วแดง พันธุ์ไม้ที่ไม่ควรมองข้าม สรรพคุณ อาหารและยาพื้นบ้าน

งิ้ว (ชื่อวิทยาศาสตร์: Bombax ceiba L.) ชื่ออื่นๆ งิ้วหนาม งิ้วบ้าน งิ้วแดง งิ้วปง งิ้วปงแดง เป็นไม้ยืนต้นผลัดใบขึ้นตามป่าเบญจพรรณ ลำต้นสูง 25-30 เมตร แตกกิ่งก้านสาขามากในช่วงเรือนยอด เป็นไม้เนื้ออ่อนมีหนามแหลมอยู่ตามลำต้น ใบรวมประกอบด้วยใบย่อย 4-7 ใบ ใบเป็นมันค่อนข้างหนา ใบย่อยรูปรีปลายใบเรียวแหลมเรียงกันคล้ายกับรูปนิ้วมือ มีสีเขียวไม่มีขน ก้านใบสีขาวมองเห็นชัดเจน

ดอกขนาดใหญ่ออกเป็นช่อตามปลายกิ่ง ดอกมี 5 กลีบ สีออกแดงหรือส้มปนสีเหลือง กลีบดอกมีขนปกคลุมและกลีบดอก ดอกบานเต็มที่ประมาณ 10 ซม มีลักษณะแข็งเลื่อมเป็นมัน เมื่อมีดอกต้นจะทิ้งใบทั้งหมดส่วนกลางออกเป็นเกสรตัวผู้เรียง 3 แถว ยาวยื่นออกมาเป็นเส้นๆ

ผลรูปรีปลายแหลมยาว 6-8 นิ้ว เมื่อผลแก่จะเป็นสีน้ำตาลเปลือกผลแข็งเมื่อผลแก่จะมีปุยสีขาวปลิวออกมาตามลม เมล็ด เมล็ดสีดำ

ใบรวมก้านใบก้านหนึ่งมีใบย่อยอยู่ 4-7 ใบ ใบย่อยนี้จะดอกมีขนาดใหญ่ออกเป็นช่ออยู่ตามปลายกิ่ง ช่อหนึ่งมีดอกอยู่ 3-5 ดอก สีแสดแดง สีส้ม สีเหลือง มี 5 กลีบ กลีบรองดอกเป็นสีเขียวมีลักษณะเป็นรูปถ้วยมนแข็ง กลางดอกมีเกสรซ้อนเรียงกันอยู่ 3 ชั้น ตามกลีบดอกมีขนมันเป็นเงาปกคลุมอยู่ เวลาที่ออกดอกจะทิ้งใบหมดมี 5 กลีบ กลีบรองดอกเป็นสีเขียวมีลักษณะเป็นรูปถ้วยมนแข็ง ดอกบานเต็มที่ประมาณ 10 ซม. กลางดอกมีเกสรซ้อนเรียงกันอยู่ 3 ชั้น ตามกลีบดอกมีขนมันเป็นเงาปกคลุมอยู่ประโยชน์หรือสรรพคุณอื่นๆ 

เนื่องจากเป็นไม้เนื้ออ่อนที่พบขึ้นอยู่ทั่วไป จึงเป็นที่ไม่ค่อยมีใครสนใจและเห็นคุณค่า เนื่องจากหาง่ายโตไง บ้างก็นำปุยมายัดใส่ในที่นอน หากทว่าต้นงิ้วนั้นยังมีคุณค่าทางสมุนไพรมากมาย และจากงานวิจัยในปัจจุบันพบว่า งิ้ว เป็นหนึ่งในสมุนไพรที่มีฤทธิ์ต้านสารอนุมูลอิสระที่น่าสนใจ เพราะมีประสิทธิภาพดีและมีพิษต่ำ ใช้เป็นส่วนผสมหลักในผลิตภัณฑ์ต้านความเสื่อมแห่งวัยได้เป็นอย่างดี เปลือกต้นงิ้วยังช่วยบำรุงระบบไหลเวียนโลหิต บรรเทาอาการบวมจากการกระแทก รักษากระเพาะอาหารอักเสบเรื้อรัง บรรเทาอาการท้องเดิน แก้บิด อัมพาต เอ็นอักเสบ ดอกช่วยห้ามเลือด รักษาแผล ฝีหนอง บรรเทาอาการท้องเดิน บิดมูกเลือด ช่วยขับปัสสาวะ ผลอ่อนใช้บำบัดรักษาแผลเรื้อรังในไต เมล็ดใช้เป็นยาร่วมกับพิมเสนรักษาโรคหนองในเรื้อรัง รากหรือเปลือกรากใช้สมานแผล ห้ามเลือด รักษาแผลในกระเพาะอาหาร บรรเทาอาการฟกช้ำบวมจากการกระแทก รากเป็นยาบำรุงกำลัง นอกจากนี้ เกสรของดอกงิ้วยังเป็นส่วนประกอบของอาหารชนิดหนึ่งที่เป็นที่นิยมในกลุ่มของไทยใหญ่ทางภาคเหนือนั่นก็คือขนมจีนน้ำเงี้ยว ที่มีหรือเงี้ยว เป็นส่วนประกอบสำคัญนั่นเอง น้ำมันจากเมล็ดต้นงิ้วสามารถนำมาใช้ปรุงอาหาร ใช้ทำสบู่ได้ และเปลือกของต้นงิ้วแดงสามารถใช้มาทำสี โดยจะให้สีน้ำเงิน ใช้สำหรับย้อมสีจำพวกผ้าฝ้ายได้เป็นอย่างดี


By Wikipedia & Baanrai Bunyaporn